Sağlık sisteminin en hayati birimlerinden olan yoğun bakımlarda, yıllardır süregelen “yetersiz personelle aşırı iş yükü” sorununa yargı “dur” dedi. Şanlıurfa Harran Üniversitesi Hastanesi’nde yasal standartların altında hemşire çalıştırıldığını tespit eden HEP-SEN‘in başlattığı hukuk mücadelesi, Bölge İdare Mahkemesi’nin kesin kararıyla zaferle sonuçlandı. Mahkeme, “personel alımı yapacağız” savunmasını yetersiz bularak, yoğun bakımlardaki hemşire sayısının Sağlık Bakanlığı standartlarına getirilmesinin idarenin asli görevi olduğuna ve bu durumun kamu yararını doğrudan etkilediğine hükmetti.
Standart Dışı Çalıştırma Yargıdan Döndü
Şanlıurfa Harran Üniversitesi Hastanesi’nin Çocuk ve Erişkin Yoğun Bakım ünitelerinde görev yapan hemşirelerin eksikliği, HEP-SEN tarafından yargıya taşınmıştı. Sendika, yoğun bakım servislerindeki hemşire sayısının, Sağlık Bakanlığı’nın belirlediği “Yataklı Sağlık Tesislerinde Yoğun Bakım Hizmetlerinin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ” hükümlerine uygun hale getirilmesini talep etti.
İdare, sendikanın bu talebine karşı, personel alımı için bakanlıktan onay beklediklerini ve ilana çıkacaklarını belirterek somut bir çözüm sunmadan talebi reddetmişti. Ancak Şanlıurfa 2. İdare Mahkemesi, idarenin bu tutumunu hukuka aykırı bularak işlemi iptal etti.
İstinaf Mahkemesi: “Mazeret Değil, Standart İstiyoruz”
Üniversite yönetimi, yerel mahkemenin kararını istinafa taşıyarak Bölge İdare Mahkemesi’ne başvurdu. İdare savunmasında, hasta mağduriyetini önlemek için kapasite üstü çalıştıklarını ve bakanlığın belirlediği sayıların “gerekli hallerde” esnetilebileceğini öne sürdü.
Dosyayı inceleyen Bölge İdare Mahkemesi, 09.12.2025 tarihinde oybirliğiyle verdiği kararda idarenin itirazını kesin olarak reddetti.
Yoğun Bakım Standartları Nelerdir?
Mahkemenin gerekçeli kararında, Sağlık Bakanlığı tebliğine atıfta bulunularak yoğun bakım ünitelerinde bulunması gereken zorunlu asgari personel sayıları net bir şekilde hatırlatıldı:
-
2. Seviye Yoğun Bakımlar: Günün her saatinde her 3 yatak için en az 1 hemşire.
-
3. Seviye Yoğun Bakımlar: Günün her saatinde her 2 yatak için en az 1 hemşire bulundurulması zorunludur.
“Eksik Personel Hizmet Verimliliğini Düşürür”
Mahkeme kararında, standartların altında personel çalıştırılmasının yaratacağı risklere dikkat çekildi. Gerekçede, “Anılan standardın altında yoğun bakımlarda personel çalıştırılmasının hem hizmetin aksamasına hem de yoğun bakımlarda çalışan sağlık personelinin verimliliğinin düşmesine neden olacağı” vurgulandı. Bu durumun kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı olduğu belirtilerek, personel eksikliğinin giderilmesinin idarenin görevi olduğu hüküm altına alındı.
Karar Kesinleşti: Türkiye Geneli İçin Emsal
Bölge İdare Mahkemesi’nin hükmü, temyiz yolu kapalı olmak üzere “kesin olarak” verildi. Bu karar, Türkiye genelindeki tüm üniversite ve devlet hastaneleri için emsal teşkil ediyor.
Bu emsal kararla birlikte;
-
Hastane yönetimleri, “bütçe yok” veya “kadro bekliyoruz” diyerek yoğun bakım hemşirelerini yasal sınırın üzerinde hasta bakmaya zorlayamayacak.
-
Yetersiz personelle hizmet veren kurumlar, “kamu yararına aykırı hareket etmekten” hukuki yaptırımlarla karşılaşabilecek.
-
Sendikalar ve sağlık çalışanları, bu kararı dayanak göstererek eksik personel tamamlanana kadar iş yükünün yasal sınırlara çekilmesini talep edebilecek.
