Portekiz’de ulusal sağlık sisteminde yaşanan kriz, kapalı acil servisler, uzman eksikliği ve uzun bekleme süreleriyle halkı mağdur ediyor. Sağlık ekonomisi uzmanı Pedro Pita Barros’a göre, sorunların kaynağı örgütlenme ve yetersiz yönetim becerisi. Hükümetin sunduğu Sağlık Acil Durum ve Dönüşüm Planı henüz sonuç vermedi.
Kapalı Acil Servisler ve Uzun Bekleme Süreleri
Portekiz’de ulusal sağlık sistemi çöküşün eşiğinde. Kapalı acil servisler, sağlık personeli eksikliği ve 30 saati aşan bekleme süreleri hastaları zor durumda bırakıyor. Ayrıca, yeni triyaj sistemi de hatalı işleyerek, tıbbi müdahaleleri daha da geciktiriyor.
Sağlık ekonomisi uzmanı Pedro Pita Barros, krizle ilgili olarak şunları söyledi:
“Bir dereceye kadar yönetimle ilgili ama bir dereceye kadar da özel sektörle rekabetle ilgili. Burada iki büyük gerilim noktamız var; saf ve katı yönetim ve insan kaynakları meselesi. Bunlar önümüzdeki üç yıl boyunca karşılaşacağımız en büyük zorluklar olacak.”
Sağlık Acil Durum ve Dönüşüm Planı Sonuç Vermedi
Mayıs 2024’te, Portekiz hükümeti, Sağlık Acil Durum ve Dönüşüm Planı’nı açıkladı ve nüfusun sağlık hizmetlerine erişimini garanti altına almak amacıyla üç ay içinde uygulanacağını duyurdu. Ancak görünürde pek bir ilerleme yok ve bazı hastanelerde bekleme süreleri 30 saati aşıyor.
Portekiz Başbakanı, Parlamento’da yapılan tartışmada, yürütmenin sonuçlardan memnun olmadığını belirtti. Pedro Pita Barros, planın artık acil durumdan çıkıp sürekli iyileştirme programı haline geleceğini ve kalıcı düzenlemelere ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.
“Sağlık Sistemi Sürekli Düzenlenmeli”
Pedro Pita Barros, sağlık sisteminde kısa vadeli çözümler beklemenin gerçekçi olmadığını belirterek şu açıklamaları yaptı:
“Ulusal Sağlık Hizmetinin sorunlarını bir ya da iki ay içinde çözebileceğimiz fikrinden uzaklaşmalıyız. Sorun, Ulusal Sağlık Hizmetini dönüştürmek için kurallar koymak ya da yeni bir yasa çıkarmak değildir. Önemli olan, ulusal sağlık hizmetini ortaya çıkan ihtiyaçlara göre nasıl kalıcı olarak ayarlayabileceğimizdir.”
SNS Ön Arama Sistemi Şikayetlere Neden Oluyor
Portekiz’de uygulanan SNS ön arama sistemi, hastaların acil servislere gitmeden önce telefonla ön değerlendirme yapmasını zorunlu kılıyor. Ancak bu uygulama tıbbi müdahaleleri geciktirerek hasta şikayetlerinin artmasına yol açtı.
Euronews’e konuşan bir kişi, “Geçen hafta, acil servise sevk edilen bir yakınımla birlikte neredeyse 12 saat bekledik. Daha uzun süre bekleyen hastalar da vardı. Saat 13:00’te gidip gece yarısı ayrıldım.” diyerek uzun bekleme sürelerine dikkat çekti.
Sağlık Çalışanı Eksikliği ve Uzun Kuyruklar
Kamu Hizmeti Kullanıcıları Hareketi (MUSP), Sağlık Bakanlığı’nın uzun kuyrukların nedeninin sağlık personeli eksikliği ve çalışanları elde tutacak koşulların yetersizliği olduğunu bildiğini belirtti. Alman ilaç şirketi Stada’nın raporuna göre, 2020 ve 2024 yılları arasında Avrupa’da kamu sağlık hizmetlerinden memnuniyet yüzde 74’ten yüzde 56’ya düştü. Portekizlilerin sadece yüzde 49’u SNS’nin yanıtından memnun olduklarını ifade etti.
Portekiz Avrupa’da 13. Sırada
Euro Sağlık Tüketici Endeksi’nde, Portekiz 35 Avrupa ülkesi arasında 13. sırada yer alıyor. İsviçre listenin başında bulunurken, onu Hollanda, Norveç ve Danimarka takip ediyor.
“Kabul Edilemez Bekleme Süreleri”
Portekiz Sağlık Bakanı Ana Paula Martins, acil servislerdeki uzun bekleme sürelerinin kabul edilemez olduğunu kabul etti ve yakında harekete geçme sözü verdi. Ancak Euronews’in, hükümetin almayı planladığı ek önlemlerle ilgili sorusuna henüz yanıt verilmedi.
Sağlık Sistemi Çözümsüzlükle Karşı Karşıya
Portekiz’de ulusal sağlık sisteminde yaşanan kriz, hükümetin etkisiz kalması nedeniyle halkın tepkisini artırıyor. Kapalı acil servisler, uzun bekleme süreleri ve sağlık personeli eksikliği, Portekiz sağlık sisteminin çöküşe doğru ilerlediğini gösteriyor.
Pedro Pita Barros’un ifade ettiği gibi, “Ulusal Sağlık Hizmeti’nin sorunlarını kısa sürede çözmek mümkün değil. Sürekli düzenleme ve iyileştirme gerekiyor.”
