Kamu kurumlarında çalışan Devlet Memurları, kimi zaman kurum içinde ya da farklı birimlerde geçici süreyle görevlendirilebiliyor. Ancak bu uygulamanın sınırları, mevzuat ve yargı kararlarıyla açık biçimde çizilmiş durumda. Görevlendirme ne keyfî yapılabiliyor ne de süresiz uygulanabiliyor.
Geçici Görevlendirmenin Dayandığı Kanun
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 86. maddesi, memurların geçici görevlendirilmesini düzenliyor.
Bu maddeye göre, yalnızca zorunlu hallerde (zaruret) memur, kadrosunun bulunduğu yer dışında geçici olarak başka bir görevde çalıştırılabiliyor.
Ayrıca bu sürenin bir takvim yılı içinde toplam 60 günü geçemeyeceği de açık şekilde belirtiliyor.
Yani;
-
Görevlendirme ancak kamu hizmetinin gerektirdiği durumlarda yapılabilir,
-
Memurun rızası alınmadan da mümkündür,
-
Fakat süre, iki ayla sınırlıdır ve asıl görevin yürütülmesini engellememelidir.
Re’sen Görevlendirmenin Sınırları
İdare, memuru geçici olarak görevlendirme konusunda takdir yetkisine sahip olsa da bu yetki sınırsız değildir.
Her idari işlemde olduğu gibi, burada da kamu yararı, eşitlik ve hakkaniyet ilkeleri gözetilmek zorundadır.
Geçici görevlendirmeler;
-
Kişisel husumet,
-
Cezalandırma niyeti,
-
Ya da keyfî gerekçeler taşıyamaz.
Ayrıca, aile birliği, sağlık durumu veya engellilik gibi insani nedenler idarenin göz önünde bulundurması gereken temel unsurlardandır.
Danıştay’ın Konuya Bakışı
Yargı kararları, geçici görevlendirmelerin çerçevesini net biçimde ortaya koyuyor:
-
Danıştay 5. Dairesi (E:2016/3346, K:2018/2259)
Cezalandırma veya yıldırma amacıyla yapılan görevlendirmelerin hukuka aykırı olduğunu vurguladı. -
Danıştay 2. Dairesi (E:2008/7262, K:2011/4748)
Keyfî görevlendirmelerin, yetki saptırması niteliği taşıdığını belirtti. -
Danıştay 12. Dairesi (E:2013/11063, K:2015/4795)
Yıllık iki ayı aşan görevlendirmelerin kanuna aykırı olduğunu; uzatmaların memurun onayı olmadan yapılamayacağını karara bağladı. -
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu (E:2011/557, K:2013/1003)
Kamu yararına dayanmayan, gerekçesiz görevlendirmelerin iptal nedeni oluşturacağını hükme bağladı.
Memurun Dava Hakkı
Eğer bir memur, görevlendirme kararının;
-
Kamu yararına dayanmadığını,
-
Süre sınırını aştığını,
-
Somut gerekçeler içermediğini
-
Veya rızası olmadan sürekli hale getirildiğini düşünüyorsa,
İdare Mahkemesi’nde iptal davası açma hakkına sahiptir.
Bu dava, görevlendirme yazısının tebliğinden itibaren 60 gün içinde açılabilir.
Ayrıca, yürütmenin durdurulması talebi ile görevlendirmenin geçici olarak askıya alınması da mümkündür.
Aile, Sağlık ve Engellilik Durumları
Danıştay kararlarında, memurun veya ailesinin özel durumu dikkate alınmadan yapılan görevlendirmeler sıkça hukuka aykırı bulunmuştur.
Özellikle şu durumlarda idarenin ısrarcı davranması hakkaniyet ilkesini zedeler:
-
Eşin farklı şehirde görev yapması,
-
Memurun ya da yakınlarının sağlık sorunları,
-
Engelli memur veya özel gereksinimli çocuk sahibi personel olması.
Sonuç: Yetki Var Ama Sınır da Var
Evet, memur istemese de geçici görevlendirme yapılabilir.
Ancak bu görevlendirme, sadece hizmetin zorunluluğu halinde uygulanabilir ve yılda en fazla iki ay sürebilir.
Aksi durumda işlem, idari yargı denetiminden döner.
Kısacası, idarenin elindeki yetki bir otorite gücü değil, hukukla çevrili bir sorumluluktur.
